فروشگاه ساز چیست؟ تفاوت فروشگاه‌سازهای متن باز و اشتراکی

در سال‌های اخیر و با رشد فروشگاه‌های آنلاین، تجارت الکترونیک رشدی چشمگیر داشته است؛ به‌طوری که طبق گزارش Shopify حجم بازار جهانی تجارت آنلاین در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۶٫۰۹ تریلیون دلار برآورد شده است. در این فضای رقابتی و پویا، فروشگاه‌سازها بدلیل سهولت استفاده و سرعت راه اندازی بالا به ابزاری ضروری برای کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکار تبدیل شده‌است. این پلتفرم ها با ساده‌سازی مراحل طراحی سایت فروشگاهی، امکان فروش محصولات را در کمترین زمان و هزینه مهیا می‌کنند.

تعریف سیستم فروشگاه‌ساز

فروشگاه ساز یک پلتفرم آنلاین است که به شما امکان می‌دهد به‌راحتی و بدون نیاز به دانش فنی، یک فروشگاه اینترنتی راه اندازی کنید. این ابزار با ارائه قالب‌های آماده، امکان اتصال به درگاه‌های پرداخت، و مدیریت محصولات، به شما کمک می‌کنند تا کسب‌وکار خود را در دنیای دیجیتال راه‌اندازی کنید.

برای راه‌اندازی فروشگاه آنلاین، سه مسیر اصلی پیش‌رو دارید که هر کدام بسته به میزان بودجه، مهارت فنی و اهداف کسب‌وکار شما می‌توانند بهترین انتخاب باشند. از پلتفرم‌های اشتراکی که بدون دانش فنی قابل استفاده‌اند، تا سیستم‌های مدیریت محتوا با قابلیت‌های سفارشی‌سازی بیشتر، و در نهایت توسعه اختصاصی برای برندهایی که به دنبال کنترل کامل هستند مسیر درست، به نیاز و چشم‌انداز شما بستگی دارد.

۱. کدنویسی اختصاصی

اگر به‌دنبال کنترل کامل بر روی فروشگاه‌تان هستید، ساخت یک سایت اختصاصی با کدنویسی، گزینه‌ای بسیار قدرتمند بشمار می‌رود. در این روش، همه‌چیز—از ظاهر سایت تا دیتابیس و امکانات فنی—کاملاً مطابق نیاز شما طراحی می‌شود. این سطح از شخصی‌سازی، برای کسب‌وکارهای بزرگ با نیازهای خاص و پیچیده، انتخابی ایده‌آل به‌شمار می‌رود.

اما این آزادی عمل با هزینه بالا و پیچیدگی همراه است. اجرای چنین پروژه‌ای ممکن است ۶ ماه تا یک سال زمان ببرد و نیازمند تیمی تخصصی و هزینه‌ای سنگین (تا چند صد میلیون تومان) باشد. نگهداری و توسعه آتی نیز به همان اندازه هزینه‌بر خواهد بود. اگر تازه‌کار هستید یا بودجه محدودی دارید، این مسیر به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

۲. استفاده از سیستم مدیریت محتوا (CMS)

CMSهایی مانند وردپرس، جوملا یا پرستاشاپ امکان ساخت فروشگاه اینترنتی را با نصب افزونه‌ها و قالب‌های آماده فراهم می‌کنند. این مسیر به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون کدنویسی، یک فروشگاه حرفه‌ای راه‌اندازی کرده و آن را با ابزارهای مختلف توسعه دهند. انعطاف بالا، قابلیت سئو، و دسترسی به هزاران افزونه، این روش را برای افراد نیمه‌حرفه‌ای به گزینه‌ای محبوب تبدیل کرده است.

با این حال، راه‌اندازی صحیح یک فروشگاه با CMS نیازمند آشنایی با هاست، دامنه، امنیت، و نگهداری فنی سایت است. حتی در صورت رایگان بودن نرم‌افزار، برای استفاده مؤثر معمولاً یا باید زمان زیادی صرف یادگیری شود یا از یک متخصص کمک گرفت. برای کسانی که به دنبال کنترل بیشتر هستند و آمادگی لازم برای مدیریت فنی را دارند، CMS راهی منطقی و مقرون‌به‌صرفه است.

۳. فروشگاه‌سازهای آنلاین

اگر به‌دنبال یک راه ساده، سریع و بدون نیاز به دانش فنی هستید، فروشگاه‌سازهای ابری بهترین انتخاب‌اند. در این مدل، فقط با پرداخت اشتراک ماهانه یا سالانه، همه‌چیز از هاست، دامنه و طراحی تا درگاه پرداخت و امنیت را به‌صورت یکپارچه دریافت می‌کنید. برخی پلتفرم‌ها حتی پشتیبانی اختصاصی، اتصال به مارکت‌پلیس‌ها و امکانات سئو را نیز ارائه می‌دهند.

با وجود مزایای فراوان، این روش بی‌نقص نیست. شما به پلتفرم وابسته هستید و دسترسی مستقیم به کدها یا زیرساخت ندارید. اگر نیاز به شخصی‌سازی پیشرفته یا امکانات خاص داشته باشید، با محدودیت مواجه خواهید شد. همچنین، در بلندمدت هزینه اشتراک می‌تواند افزایش یابد. اما برای شروع سریع، کم‌هزینه و بدون پیچیدگی، این گزینه یک مسیر ایده‌آل است.

انواع پلتفرم سایت ساز فروشگاهی

فروشگاه‌سازها به دو دسته متن‌باز (Open Source) و اشتراکی (SaaS) تقسیم می‌شوند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. شناخت تفاوت آن‌ها، برای انتخاب آگاهانه و متناسب با نیاز کسب‌وکار اهمیت دارد.

۱. فروشگاه‌سازهای متن‌باز (OpenSource)

فروشگاه‌سازهای متن‌باز رایگان‌اند و امکان ویرایش کامل کد را می‌دهند، اما نیاز به دانش فنی دارند. همچنین نصب آن آسان است، ولی برای توسعه حرفه‌ای و افزودن امکانات پیشرفته، باید افزونه‌ها و قالب‌های پولی برای آن تهیه شود. این سیستم های فروش آنلاین پشتیبانی رسمی ندارند و مدیریت رفع ایرادات و به‌روزرسانی‌ها به عهده کاربر یا تیم فنی است.

از جمله محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین فروشگاه‌سازهای متن‌باز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ووکامرس (WooCommerce)

ووکامرس افزونه‌ای قدرتمند برای وردپرس است که با توسعه‌پذیری بالا و جامعه کاربری گسترده، امکان راه‌اندازی فروشگاه کامل را برای کسب‌وکارهای کوچک تا متوسط فراهم می‌کند.

مجنتو (Magento)

مجنتو پلتفرمی حرفه‌ای با امکانات گسترده برای فروشگاه‌های بزرگ است که نیاز به دانش فنی و هزینه‌های بالای توسعه و نگهداری دارد.

اپن کارت (OpenCart)

این فروشگاه‌ساز رابط کاربری نسبتاً ساده‌ای دارد و برای شروع کار مناسب است. اگرچه تعداد افزونه‌های آن به اندازه ووکامرس یا مجنتو نیست، اما امکان توسعه سفارشی وجود دارد.

پرستاشاپ (PrestaShop)

یکی دیگر از پلتفرم‌های محبوب متن‌باز است که کار با آن نسبتاً آسان است. پرستاشاپ برای فروشگاه‌های متوسط گزینه‌ای عالی است و امکانات خوبی برای مدیریت محصولات و سفارشات ارائه می‌دهد.

۲. فروشگاه‌سازهای اشتراکی (SaaS)

فروشگاه‌سازهای اشتراکی با دریافت حق اشتراک ماهانه یا سالانه، امکاناتی چون هاست، دامنه، قالب و پشتیبانی کامل ارائه می‌دهند. کاربران به‌جای دسترسی به کدها، از طریق داشبورد مدیریتی فروشگاه را مدیریت می‌کنند. این مدل مانند اجاره فروشگاه است که با پرداخت حق اشتراک فعال می‌ماند. مزیت مهم آن، بی‌نیازی از دانش فنی و مدیریت سرور، امنیت و به‌روزرسانی‌هاست. در عوض، آزادی عمل در شخصی‌سازی نسبت به پلتفرم‌های متن‌باز کمتر است.
نمونه‌هایی از فروشگاه‌سازهای اشتراکی محبوب، هم در سطح جهانی و هم در ایران، عبارتند از:

سی‌فایو (See5)

سی‌فایو (See5) یک سایت‌ساز ایرانی مبتنی بر وردپرس است که بدون نیاز به دانش فنی، امکان ساخت سایت را در چند دقیقه فراهم می‌کند. این پلتفرم دارای قالب‌های متنوع، هاست رایگان، دامنه ir، صفحه ساز اختصاصی و پشتیبانی قدرتمند است. سی‌فایو برای افراد، کسب‌وکارها و سازمان‌ها گزینه‌ای سریع، قابل توسعه و امن محسوب می‌شود.

شاپیفای (Shopify)

یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین فروشگاه‌سازهای SaaS در دنیا است که برای کسب‌وکارهای آنلاین نوپا و خرده‌فروشی‌ها بسیار مناسب است. شاپیفای امکانات گسترده‌ای برای فروش، بازاریابی و مدیریت ارائه می‌دهد.

ویکس (Wix)

Wix پلتفرمی مشابه شاپیفای که هدف آن ساده‌سازی راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است. این پلتفرم نیز دارای فروشگاه اختصاصی برای افزونه‌ها و ابزارهای جانبی است.

بیشتر بخوانید: لیست فروشگاه های اینترنتی معتبر ایران

مزایای فروشگاه‌ساز اشتراکی

سایت‌سازهای فروشگاهی با کاهش هزینه، صرفه‌جویی در زمان و حذف دغدغه‌های فنی، گزینه‌ای جذاب برای راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی، به‌ویژه در مراحل ابتدایی کسب‌وکار هستند. در ادامه، سه مزیت اصلی این پلتفرم‌ها معرفی می‌شود.

• راه‌اندازی ساده و سریع: ساخت فروشگاه آنلاین بدون نیاز به دانش فنی در چند ساعت به‌جای طی هفته‌ها زمان برای راه اندازی و طراحی آن.

• هزینه راه‌اندازی کمتر: حذف هزینه‌های طراحی و زیرساخت با پلن‌های اشتراکی مقرون‌به‌صرفه، مناسب کسب‌وکارهای نوپا.

• پشتیبانی نسبتاً خوب: رفع مشکلات فنی و به‌روزرسانی توسط تیم پشتیبانی پلتفرم و کاهش دغدغه‌های فنی صاحبان کسب‌وکار.

معایب فروشگاه‌سازهای اشتراکی

با وجود مزایا، فروشگاه‌سازها محدودیت‌هایی دارند که برای کسب‌وکارهای در حال رشد چالش‌برانگیز است و شناخت این معایب به تصمیم‌گیری واقع‌بینانه کمک می‌کند. در ادامه به سه محدودیت اصلی این ابزارها می‌پردازیم.

• محدودیت در شخصی‌سازی: عدم امکان افزودن ویژگی‌های خاص به اندازه طراحی اختصاصی یا CMS.

• وابستگی به پلتفرم:مالکیت داده و کنترل زیرساخت با پلتفرم است و توقف خدمات منجر به قطع دسترسی می‌شود.

• توسعه‌پذیری محدود: با رشد کسب‌وکار، پاسخگویی به نیازهای پیشرفته دشوار و نیاز به مهاجرت به سیستم‌های انعطاف‌پذیر ایجاد می‌شود.
• البته درصورتی که از یک سایت ساز وردپرسی مانند سی فایو استفاده کنید، این چالش‌ها برای شما وجود نخواهد داشت و به تمام قابلیت‌های وردپرس دسترسی خواهید داشت.

استفاده از سایت ساز فروشگاهی به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

استفاده از فروشگاه‌ساز گزینه‌ای ایده‌آل برای کسب‌وکارها با بودجه محدود به حساب می‌آید، فروشگاه‌سازها هزینه راه‌اندازی پایین و سرعت بالایی دارند و بسیاری از مشکلات فنی و امکانات پایه در این پلتفرم‌ها از قبل حل شده اند. برای مثال، فروشگاه‌ساز سی‌فایو قابلیت اتصال سریع به سیستم حسابداری، درگاه‌های بانکی و سرویس‌های پرداخت آنلاین مانند زرین‌پال و اسنپ‌پی را به‌صورت پیش‌فرض ارائه می‌دهد.

همچنین برای افرادی که صفحه فعال در شبکه‌های اجتماعی دارند و می‌خواهند بستری حرفه‌ای‌تر برای فروش محصولاتشان ایجاد کنند، انتخابی هوشمندانه بحساب می‌آید. با سی فایو به راحتی می‌توانید تنها با چند کلیک ساده محصولات مورد نیاز خود را از دیجی‌کالا به سایت خود اضافه کنید، همچنین پیج اینستاگرام را به یک سایت فروشگاهی تبدیل کنید.

معیارهای انتخاب بهترین پلتفرم فروشگاه ساز

انتخاب بهترین فروشگاه ساز بستگی به نیازها و اولویت‌های خاص کسب‌وکار شما دارد و باید با توجه به معیارهای کلیدی به صورت آگاهانه انجام شود. در این بخش، به مهم‌ترین فاکتورهایی که باید هنگام انتخاب یک پلتفرم فروشگاهی در نظر بگیرید، می‌پردازیم.

• امکان افزودن بی‌نهایت محصول
• امکان مدیریت سفارشات
• پشتیبانی از درگاه‌های پرداخت
• پشتیبانی از روش‌های ارسال مختلف
• قابلیت اعمال کد تخفیف
• امکان ارسال پیامک برای مشتریان
• تعداد وبسایت های ساخته شده بر بستر آن
• نظرات کاربران و امتیازدهی
• کاربری آسان
• توسعه پذیری و افزونه‌ها
• پشتیبانی قدرتمند

سوالات متداول

۱ . آیا فروشگاه‌ساز رایگان وجود دارد؟

بله، برخی از فروشگاه‌سازها نسخه‌های رایگان یا پلن‌های پایه با امکانات محدود ارائه می‌دهند. همچنین فروشگاه‌سازهای متن‌باز مانند ووکامرس (برای وردپرس) رایگان هستند، اما برای هاست، دامنه، افزونه‌ها و توسعه به هزینه نیاز دارند.

۲ . چقدر طول می‌کشد تا یک فروشگاه با فروشگاه‌ساز راه‌اندازی شود؟

با استفاده از پلتفرم فروشگاه ساز، می‌توانید در کمتر از چند ساعت یا نهایتاً یک روز، یک فروشگاه اینترنتی کامل را راه‌اندازی کرده و محصولات خود را به آن اضافه کنید. این سرعت، یکی از بزرگترین مزایای این پلتفرم‌هاست.

۳ . چه تفاوتی بین فروشگاه ساز و طراحی سایت اختصاصی وجود دارد؟

فروشگاه‌ساز یک پلتفرم آماده با امکانات محدود است که نیاز به کدنویسی ندارد و سریع‌تر و ارزان‌تر است. اما طراحی سایت اختصاصی، کاملاً سفارشی، انعطاف‌پذیر و توسعه‌پذیر است، اما زمان‌برتر و پرهزینه‌تر خواهد بود.

۴ . آیا فروشگاه‌ساز برای سئو سایت مناسب است؟

بسیاری از فروشگاه سازهای معتبر، امکانات و ابزارهای لازم برای سئو سایت را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این امکانات شامل شخصی‌سازی متا تگ‌ها، URLهای دوستانه، و سرعت بارگذاری مناسب هستند که به بهبود رتبه در موتورهای جستجو کمک می‌کنند.