پورتال به آن دسته از وبسایتها گفته میشود که اغلب شامل اطلاعات سازمانی است. پورتالهای دیگر فقط هدف اطلاع رسانی یا درج خبر ندارند، بلکه در آنها انواع اطلاعات، سامانههای ارتباطی و اطلاعاتی ، سرویسهای خدماتی آنلاین، مدیریت کاربران و هر آنچه که یک سازمان نیاز دارد تا خدمات فیزیکی خود را آنلاین کند، برقرار است. مهمترین نکتهای که میتوان در مورد ساخت سایت پورتال نام برد این است که پورتال همواره ما را به سمت سایتها و پورتالهای دیگر راهنمایی میکند؛ به عبارتی دیگر میتوان گفت پورتال به خودی خود تنها یک راهنما است.
پورتال را به صورت دروازهای به سوی یک بانک اطلاعاتی نیز مینامند.
معادل فارسی کلمه Portal (پورتال)، درگاه تعریف میشود. در اکثر وبسایتها میبینیم برای معرفی خدمات آنلاین خود، از درگاه استفاده میکنند که از واژههای معرفی شده در فرهنگ لغات میباشد.
پس درگاه به نوعی از وب سایتهایی با امکانات و فضاهای سازمانیتر می گویند. پورتالها شامل چهار خصلت هستند؛ این چهار ویژگی عبارتند از: انطباق پذیری، اختصاصی کردن، یکپارچه سازی، پشتیبانی انجمنهای اینترنتی.
پورتالها در واقع وب سایت هستند. وب سایت نمودار آنلاین هر کسب و کاری است؛ اما وب پورتال، کاربر محور است، یعنی کاربران برای یافتن دادهها و یا اطلاعات خاصی وارد وب سایت میشوند. این دو ظاهرا شبیه به هم هستند، اما معانی متفاوتی دارند.
پورتالها از نظر دامنه به دو دسته عمودی و افقی تقسیم میشوند. پورتالهای افقی بیشتر سازمانی هستند و پورتالهای عمودی کاربر محور اند. توضیح کاملتر این دو نوع پورتال به شرح زیر است:
این پورتالها که به عنوان پورتالهای سازمانی افقی معروف اند، مشابه به پورتالهای عمومی هستند که میتوانند به عنوان یک پلتفرم مشترک، توسط شرکتهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرند تا عنواع اطلاعاتی که یک کاربر ممکن است حین جستجو خدمات نیاز داشته باشد را فراهم کند. رایج ترین نمونههای وب سایت پورتال افقی عبارت اند از: پورتالهای دولتی، پورتالهای شرکتی، پورتالهای آموزشی و پورتالهای فرهنگی.
پورتالهای سازمانی عمودی که ورتال هم گفته میشود، پورتالهای کاربر محور هستند که اطلاعات مربوط به شرکت، سلیقه یا خدمات خاص را ارائه میدهند. این سایت پورتال میتواند برای کاربرانی که به دنبال اطلاعاتی درباره موضوع خاص یا شرکت خاص هستند، مفید باشد. رایج ترین نمونههای وب پورتالهای عمودی عبارت اند: پورتالهای دانشگاهی، پورتالهای مناقصه.
رشد روز افزون تکنولوژی باعث شد تا اکثر اتفاقهای دنیای واقعی بر روی فضای مجازی برقرار شود. همچنین امروزه میبینیم که مفهوم دولت الکترونیک روز به روز بیشتر در حال پیشرفت است. در همین روزها ما بیشتر خدمات بانکی خود را از طریق پورتال بانکها انجام میدهیم. همین امر موجب شد تا این گستردگی در موضوعات مختلفی اتفاق بیفتد و بر همین اساس ما انواع مختلفی از پورتالها را داشته باشیم.
همچنین باید توجه داشته باشید که قالب سایت پورتال موردنظر شما، بسته به نوع سایت پورتالی که قرار است راهاندازی کنید، باید بتواند تمامی نیازهایتان را برآورده کند.
بانکها روز به روز بیشتر از قبل به سمت الکترونیکی شدن قدم برمیدارند. در اولین قدم،سایت پورتال سازمانیای قدرتمند است که بتواند جلوه خدمات الکتریکی خودش را خیلی بهتر از خدمات فیزیکی برای مشتریان خود ارائه کند.
شرکتهای بیمه با پورتالهای عمومی خدماتی و درون سازمانی همچون مشاهده استعلام سوابق بیمه، لیست بیمه، سامانه پرداخت حق بیمه، پرداخت اینترنتی بیمه و دیگر خدمات آنلاین بیمه را ارائه میدهند.
دولتها و حکومتهای مختلف در پی ساخت پورتالهای خدماتی آنلاین برای شهروندان هستند تا بتوانند رفت و آمدهای شهری را کاهش دهند.
پورتال سازمانی میتواند برای یک شرکت، راهکارهای تجاری به روزتری را ارائه کند. راه حلهای پورتالی با مدیریت گردش کار، همکاری بین گروه کاری و سیاست گذاری بر روی محتوای قابل انتشار ابزاری قوی برای یک سازمان و شرکت به شمار میآید. این پورتالها میتوانند بسیار ساده مانند یک وب سایت باشند و یا خیلی پیچیده و پر کاربرد برای سازمانها و شرکتهای چند ملیتی با کاربردهای مختلف باشند.
داشتن یک سایت پورتال سازمانی شاید به راحتی داشتن یک وب سایت نباشد؛ ولی اگر سیستمهای مدیریت محتوا برای کاربردهای کوچک و در نهایت داشتن یک فروشگاه اینترنتی باشد، واضح است یک سازمان برای داشتن یک پورتال سازمانی در اندازه سازمان خود نمیتواند به داشتن یک وب سایت که به یک شرکت طراحی سایت سفارش داده است اتکا کند.
پورتالهای سازمانی در مقایسه بزرگتر، کاربردیتر و فنیتر قرار دارند و این بر جزئیات اجرایی و پیکربندی آنها تاثیر زیادی دارد؛ به همین دلیل برای داشتن یک پورتال سازمانی باید به سمت شرکتهایی رفت که هدف آنها ارائه راهکارهای سازمانی بر بستر اینترنت میباشد.
و بسیاری از قابلیتهای کاربردی دیگر، که سایتهای پورتال را به شبکه ای تبدیل کردهاند و افراد پس از چند بار استفاده از آن و رفع نیاز خود، نمیتوانند از عضویت در آنها چشم پوشی کنند؛ این امر موجب جلب اعتماد برای کاربران به منظور انجام امور تجاری و اداری است.